Lasrookafzuiging vormt de laatste jaren binnen de meeste bedrijven in de maakindustrie een belangrijk punt van aandacht. Werkgevers beseffen zich steeds meer dat zij verantwoordelijk zijn voor de veiligheid en gezondheid van medewerkers tijdens de uitoefening van hun werkzaamheden. Juist in productielocaties binnen de metaalsector waar veel metaalbewerkingen plaatsvinden, is dit erg relevant. Maar wat zijn nu precies de gevaren? En wanneer voldoe je als werkgever wel of niet aan de wettelijk gestelde eisen op het gebied van lasrookafzuiging?
Bij metaalbewerkingen zoals lassen, slijpen, schuren, solderen en gutsen komen minuscule stofdeeltjes, gassen en dampen in de lucht. Afhankelijk van het soort metaal dat bewerkt wordt, zijn de stoffen meer of minder schadelijk. Met name bij metaal- legeringen kunnen stoffen/gassen als aluminium, koper, mangaan, chroom, nikkel, lood etc. vrijkomen. En bij laswerk aan RVS zelfs het kankerverwekkende chroom-VI. En de gassen die voorkomen in lasrook zijn onder andere argon, ozon, koolstofoxide en stikstofoxide. Geen lekkere stoffen om in te ademen, en dus alle reden voor het installeren van de juiste lasrookafzuiging.
Niet alleen het soort bewerkt metaal en de hoeveelheid en samenstelling van de verbruiksmaterialen (lasdraad etc.) spelen een rol bij het gevaar van lasrook en het belang van lasrookafzuiging. Ook de grootte van de lasrookdeeltjes is van invloed. De rookpluim die zichtbaar is tijdens het lassen, is in werkelijkheid nog veel groter. Alleen zijn die deeltjes binnen de lasrookpluim zo klein, dat je ze niet ziet. Maar die ultra kleine deeltjes (submicrondeeltjes, Ø 100 nanometer – 1 micrometer) zijn er wel degelijk en juist deze kleine deeltjes zijn extra risicovol. Ze kunnen namelijk doordringen tot in de diepste delen van de luchtwegen (longblaasjes) waar ze onherstelbare schade aanbrengen. Om deze reden is goede lasrookafzuiging van groot belang.
Een laatste factor die van invloed is op hoe risicovol lasrook kan zijn, is de aanwezigheid van oppervlaktebehandelingsmiddelen die op de te bewerken metalen zijn aangebracht: primer, verf, vetten of ontvettingsmiddelen. Wanneer deze lagen niet op de juiste wijze verwijderd worden vóórdat de metaalbewerkingen plaatsvinden, komen deze schadelijke stofdeeltjes ook in de lucht. Hierom is goede lasrookafzuiging van groot belang.
De rookpluim boven laswerk bevat hoge concentraties lasrook; bij inademing zeer schadelijk voor de gezondheid. Een kleine opsomming van de gezondheidsklachten (acuut of op de langere termijn) die kunnen ontstaan:
Deze gezondheidsklachten zijn door het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten ingedeeld naar soort beroep versus beroepsziekte. Zie onderstaande tabel:
|
Long- en Luchtwegaandoeningen |
||
|
Beroepsziekte |
Oorzaak |
Risicoberoepen |
|
Beroepsastma |
Metalen (aluminiumfluoride, kobalt, vanadium, chroom, nikkel) |
Lasser, slijper |
|
Metaaldampkoorts |
Inademing metaaloxiden, gegalvaniseerd staal (lasrook) |
Productiepersoneel, lasser |
|
Siderose |
Inademing metaaloxiden |
Lasser (met name wanneer actief in besloten ruimten) |
(bron: Nederlands Centrum voor Beroepsziekten)
Aanvullend is door de Gezondheidsraad geconcludeerd dat blootstelling aan Chroom-VI kan leiden tot longkanker.
Juist omdat het werken in ruimten waarin medewerkers (langdurig) worden blootgesteld aan lasrook zo risicovol is, zijn er vanuit de overheid grenswaarden opgesteld voor lasrook. Deze grenswaarden kunnen overigens per land verschillen.
In Nederland is voor lasrook de wettelijke grenswaarde (voorheen MAC-waarde genoemd) gesteld op 1 mg/m3 gerekend over 8 uur. Dus op een werkdag van 8 uur mag de gemiddelde blootstelling aan lasrook niet hoger zijn dan 1 mg per m3. In België is die grenswaarde 5 mg/m3.
Binnen productiehallen is het dus zaak om maatregelen te treffen en te zorgen voor goede afzuiging zodat de grenswaarde lasrook niet overschreden wordt. Ook bij grote pieken in de productie en een daardoor sterk wisselende hoeveelheid lasrook zijn er prima oplossingen mogelijk. Een optimaal gedimensioneerde lasrookafzuiging op maat voor uw situatie is onze expertise!
Overigens houdt de Inspectie SZW steekproefsgewijs controles op de juiste naleving van richtlijnen aangaande lasrook binnen (metaal)bedrijven. In 2018 lag de focus van deze Dienst juist op de controle op lasrook bij metaalbedrijven.
Dat een goede lasrookafzuiging van belang is voor de gezondheid van uw medewerkers mag inmiddels duidelijk zijn. Maar wist u dat goede afzuiging óók goed is voor uw bedrijf als geheel? Hoe dan?
We noemen in dit verband de volgende punten:
Lasrookafzuiging is in de huidige tijd niet meer een kwestie van vervuilde lucht afzuigen en naar buiten afvoeren. De met lasrook vervuilde lucht mag in verband met milieu-eisen en emissienormen niet zomaar naar buiten worden uitgestoten. De lucht dient eerst zoveel mogelijk gefilterd te worden. Welke filters hiervoor gebruikt worden, is helemaal afhankelijk van de samenstelling van de lasrook. Nog een reden om professioneel advies in te winnen voor het voor u meest geschikte afzuigsysteem.
Een ander belangrijk element bij de afvoer van lasrook is energiebesparing. Wanneer in de winterperiode de las- / productiehal verwarmd wordt, is het jammer om de verwarmde (gefilterde) lucht zo maar naar buiten af te voeren. De energie die het gekost heeft om de lucht te verwarmen, is herbruikbaar door middel van warmteterugwinning. Dit is prima te integreren in de moderne installaties voor lasrookafzuiging.
Redenen genoeg dus om te kiezen voor een goede lasrookafzuiging óf aanpassing of uitbreiding van uw bestaande lasrookafzuiginstallatie. Voor een overzicht van de diverse soorten lasrookafzuiging, verwijzen wij u graag naar ons uitgebreide artikel Lasdampafzuiging in uw productielocatie.
Direct meer weten? Neem vrijblijvend contact op met onze technisch adviseurs. Zij adviseren u graag over de voor u meest optimale lasrookafzuiging.
Neem vrijblijvend contact op!