Jaarlijks krijgen zeker 7.000 Nederlanders kanker door blootstelling aan schadelijke stoffen of uv-straling op het werk. Dankzij nieuw onderzoek van TNO in opdracht van KWF Kankerbestrijding staat de veiligheid op de werkvloer weer centraal. Daar zijn we dankbaar voor, want elke persoon die kanker krijgt, is er een teveel.
Ook laswerkzaamheden zijn in dit onderzoek meegenomen. Wordt er bij u in de productieruimte gelast? Zorg goed voor de gezondheid van uw vakmensen.In dit artikel gaan we in op de verschillende lasmethodes en welke het gevaarlijkst zijn, maar ook wat u zelf kunt doen om een gezonde werkomgeving te creëren.
In lasrook, dat voor een belangrijk deel uit (ultra)fijnstof bestaat, kunnen bijzondere componenten voorkomen (bijvoorbeeld metalen) waarvoor specifieke grenswaarden zijn vastgesteld. Met name bij laswerkzaamheden aan roestvast staal bestaat de kans dat het kankerverwekkende zeswaardig chroom (chroom-VI) ontstaat.
Naast deeltjes komen er ook gassen voor in lasrook. Deze kunnen zijn toegevoegd tijdens het lasproces als (be)schermgas (argon, helium, stikstofdioxide, koolstofdioxide) of ze ontstaan tijdens het lasproces (ozon, onder invloed van uv-licht).
Wettelijk gezien is de werkgever verplicht om het vrijkomen van lasrook zoveel mogelijk te beperken. Hiervoor geldt een grenswaarde van 1 mg/m³ voor een 8-urige werkdag. Bij blootstelling aan RVS lasrook (Chroom 6) is het zelfs verplicht om tien keer fijner te filteren (0,1 mg/m3).
Door de concentratie lasrook en andere gevaarlijke dampen en stoffen in een productieruimte te verlagen, creëert u een gezonde werkomgeving. Het LUTEC systeem is gebaseerd op verdringingsventilatie. Deze natuurlijke wijze van ventileren is met name voor hoge (productie-)ruimten zeer efficiënt en effectief.
Onderin de productiehal wordt schone, geconditioneerde lucht ingebracht, daar waar de mensen werken en ademen. De vervuilde lucht wordt door de natuurlijke luchtstroom meegenomen naar boven en daar afgevoerd.
Nadat de lucht is gefilterd, wordt de energie (warmte) die met de luchtstroom wordt meegevoerd efficiënt hergebruikt. Dit gebeurt met warmteterugwinning (gebruik van restwarmte) en levert hoge rendementen op.
Er zijn meer methodes om lasrook te bestrijden. Lees hier verder.
Vanwege de risico’s van RVS lasrook (Chroom 6) ligt de wettelijke grenswaarde hier hoger dan bij bijvoorbeeld TIG-lassen en is het verplicht om tien keer fijner te filteren (0,1 mg/m3).
Er zijn filtersystemen voor roestvaststaal toepassingen op de markt met een BGIA-W3 certificaat. Maar let op! Dit is een test voor de unit en niet specifiek voor het filter. Het certificaat toont alleen aan dat de unit 99% van de lasrook afvangt. Een rendement van 99% leidt echter niet automatisch tot een concentratie lager dan 0,1 mg/m3.
Met een HEPA14 filter is dit wél te garanderen. HEPA14 is een zwaardere filterklasse dan W3 en vangt meer dan 99,995% van de deeltjes af binnen de 1822 test en vangt dit percentage af bij een deeltjesgrootte van 0,1 – 0,2 Micron. Daarom passen wij deze filters standaard toe in onze industriële filterinstallaties CCM en FM en onze mobiele afzuigunits.
Vanwege de risico’s van RVS lasrook (Chroom 6) ligt de wettelijke grenswaarde hier hoger dan bij bijvoorbeeld TIG-lassen en is het verplicht om tien keer fijner te filteren (0,1 mg/m3).
Er zijn filtersystemen voor roestvaststaal toepassingen op de markt met een BGIA-W3 certificaat. Maar let op! Dit is een test voor de unit en niet specifiek voor het filter. Het certificaat toont alleen aan dat de unit 99% van de lasrook afvangt. Een rendement van 99% leidt echter niet automatisch tot een concentratie lager dan 0,1 mg/m3.
Met een HEPA14 filter is dit wél te garanderen. HEPA14 is een zwaardere filterklasse dan W3 en vangt meer dan 99,995% van de deeltjes af binnen de 1822 test en vangt dit percentage af bij een deeltjesgrootte van 0,1 – 0,2 Micron. Daarom passen wij deze filters standaard toe in onze industriële filterinstallaties CCM en FM en onze mobiele afzuigunits.
Zodra er een mogelijkheid bestaat dat iemand kan worden blootgesteld aan kankerverwekkende stoffen, zijn de specifieke regels die daarvoor gelden van toepassing. Dat geldt voor handmatig lassen maar onderschat ook de gevaren van robotlassen niet.
Werken met lasrobots biedt tal van voordelen maar kent ook uitdagingen. De lasrook en dampen die vrijkomen bij robotlassen verspreiden zich namelijk in grote hoeveelheden door de productiehal. Door de lange inschakelduur bij robotlassen wordt de wettelijke grenswaarde van lasrook snel overschreden.
Medewerkers elders in de hal worden blootgesteld aan deze schadelijke dampen, wat kan leiden tot irritatie van ogen en luchtwegen, astmatische bronchitis en keelpijn. Op lange termijn kunnen ijzerdeeltjes zich in de longen ophopen, wat het risico op longkanker vergroot.
Investeren in goede robotafzuiging is dus essentieel voor een veilige en gezonde werkomgeving.
Laserlassen is sterk in opkomst en combineert een hogere productkwaliteit met een efficiëntere productie. Er zijn echter wel speciale veiligheidsmaatregelen nodig. Laserlassen is namelijk gevaarlijker dan traditioneel lassen. Het grootste gevaar schuilt niet in de dampen, maar in het laserlicht. Dit betekent echter niet dat de dampen ongevaarlijk zijn.
Zowel de (directe) laserbundel waarmee gelast wordt als het reflectielicht kan ernstig letsel aanbrengen aan ogen, huid en bloedvaten. Het reflectielicht kan via het werkstuk, het plafond en de wanden van de werkplaats 3D reflecteren, waardoor niet alleen de bediener, maar ook anderen in de omgeving blootgesteld worden aan (onzichtbaar) laserlicht. Adequate maatregelen zijn nodig om letsel (ogen en brandwonden) te voorkomen.
Tijdens het laserlassen komen er geen extra zware lasdampen vrij. Dit betekent echter niet dat er geen voorzorgsmaatregelen nodig zijn. De lasdampen en lasrook die ontstaan, zijn vergelijkbaar met die van bijvoorbeeld TIG-lassen. Een standaard lasrookafzuiging is voldoende om een schone en veilige werkomgeving te garanderen.
Meer weten over laserlassen? Lees hier verder.
Zodra er een mogelijkheid bestaat dat iemand kan worden blootgesteld aan kankerverwekkende stoffen, zijn de specifieke regels die daarvoor gelden van toepassing.
Dat geldt voor lassen aan staal, aluminium of RVS, ook als dat incidenteel is. Maar er zijn veel meer situaties waarbij veiligheidsmaatregelen nodig zijn. Denk aan aanverwante processen zoals thermisch snijden, gutsen en solderen. Door de hoge temperatuur komen er gassen (zoals stikstofoxiden en ozon), (metaal)dampen en stofdeeltjes vrij, die op korte en lange termijn schadelijk zijn voor de gezondheid van de lasser en andere personen in de werkplaats.
Zelfs het werken in een stoffige omgeving kan de nodige gezondheidsrisico’s met zich meebrengen.
Er zijn meer dan 100.000 stoffen die gebruikt worden op de Nederlandse werkvloer. Gelukkig zijn de meeste niet erg schadelijk, maar sommige zijn dat juist wel. Of iets echt gevaarlijk is hangt ook af van de mate van blootstelling.
De inspectie SZW en de vakbond FNV maken zich vooral zorgen over twaalf beruchte stoffen omdat ze heel gevaarlijk zijn. De Stoffencheck-app van de Nederlandse Arbeidsinspectie biedt waardevolle informatie over gevaarlijke stoffen; wat de risico's zijn, of je er ziek van kunt worden en welke maatregelen nodig zijn om veilig te werken.
Schone lucht in een productiehal is belangrijk en biedt meer voordelen dan u wellicht in eerste instantie denkt:
Bent u benieuwd naar de mogelijkheden voor uw productielocatie? Wij bieden Air for Quality. Of u nu werkzaam bent in de maakindustrie of de voedingsmiddelenbranche.
Neem contact met ons op!